Uitgebreide waardering - Serskamp

Een voorbeeld uit de praktijk

Als open kerk wenst de kerkfabriek van Serskamp een doordachte keuze te maken van de erfgoedobjecten, met het oog op de publieksontsluiting. Dat kan bijvoorbeeld gaan om de keuze van relevante objecten voor een opstelling in vitrines, of de aanmaak van een folder met de meest interessante objecten. Om goede keuzes te maken volgt het projectteam de waarderingsmethodiek die in de handleiding beschreven staat.

Aangezien er geen strakke deadline is, is er gekozen voor de uitgebreide waardering, waarbij elk object apart besproken en gewaardeerd wordt. Het gaat om een erfgoedcollectie van 150 objecten.

Met deze methode is eerst de inventaris uitvoerig bekeken en aangevuld. Dit is tijdrovend, maar vormt de basis voor de waarderingsoefening.

© Provincie Oost-Vlaanderen

Een deel van het projectteam heeft daarna alle informatie verzameld over het ensemble. Wat zijn de eigenschappen van het kerkgebouw? Wat zijn de voornaamste historische gebeurtenissen? Hoe verhoudt de kerk zich tegenover het dorp, de gemeenschap? Wie zijn de belanghebbenden? Wat is de functie van de kerk vandaag? In deze fase komen belangrijke elementen naar boven, die de objectwaardering vereenvoudigen. De resultaten van het onderzoek werden ook meegedeeld aan het hele team, zodat iedereen met een goede kennis van de site kon deelnemen aan de rest van de oefening.

​Projectteam waarderdering Serskamp
© Provincie Oost-Vlaanderen

Tenslotte heeft het hele projectteam gedurende vier bijeenkomsten van een halve dag elk object afzonderlijk gewaardeerd. Het vraagt veel energie en doorzettingsvermogen om die fase accuraat en consequent te doorlopen. Er is ook nood aan grondige (kunst)historische expertise in het team. Door de beschrijving van de ensemblewaarde komen de evidente ‘topstukken’ echter ook snel bovendrijven. Deze uitgebreide waardering, waarbij telkens dieper ingegaan kan worden op de verschillende betekenissen van het object, geeft ook veel nieuwe impulsen aan de waarde van de objecten. Zo is er in de kerk een 18de-eeuws kruisbeeld, dat op het eerste gezicht niet van belang is binnen de site, maar afkomstig is van een oude kapel uit een verdwenen wijk van het dorp Serskamp. Die kapel was in het begin van de 20ste eeuw nog een belangrijk bedevaartsoord. De historische waarde van dit stuk is dus groot. Sommige objecten dateren uit de 17de en 18de eeuw en zijn afkomstig van het voormalige klooster van Tussenbeke, een belangrijke religieuze gemeenschap in de streek van Wetteren.

Omdat het de bedoeling was om een erfgoedopstelling te verwezenlijken in de kerk, was de uitgebreide waardering de perfecte methode voor de kerk van Serskamp.