2.4 Typeer het geheel: is er sprake van een ensemble?
Wat? Is het te waarderen geheel een samenhangend geheel? Op welke wijze is er sprake van samenhang binnen dat ensemble?
In veel gevallen is er een belangrijke historische samenhang tussen de onderdelen van een erfgoedgeheel, tussen roerende, onroerende en soms immateriële elementen. Naast de samenhang tussen gebouwen en hun inrichting en uitrusting, betekent ‘ensemble’ ook de samenhang van roerende elementen onderling.
Het kan dus gaan om het samenhangend geheel van het gebouw en de objecten er in, of om een kleinere verzameling van objecten binnen het geheel.
Wie? Doorgaans zal de erfgoedspecialist voor de historische waardering u hier op weg helpen.
Indien uw kerk beschermd is als monument, kan het archief van het agentschap Onroerend Erfgoed indicaties bevatten over de samenhang tussen de roerende goederen en het onroerend goed of tussen de roerende goederen onderling.
Hoe? Beschrijf kort en kies op het formulier één of meerdere toepasselijke vormen van ensembles (uit: van Object tot samenhang, zie Meer weten):
- Samenhang door totaalontwerp: soms spreekt men van ‘Gesammtkunstwerk’: een architect of kunstenaar heeft het geheel ontworpen of er is een integraal architecturaal concept.
- Samenhang door periode: er is een betekenisvolle samenhang van voorwerpen die in een bepaalde periode thuishoren, of alle elementen behoren tot een bepaalde stijl. Daarmee vormen ze een gaaf tijdsbeeld van een specifieke periode.
- Samenhang door historische continuïteit: ensemble bepaald door de continuïteit van bezit en gebruik. Bij de meeste kerken is dat kenmerk aanwezig: de onderdelen en voorwerpen zijn met elkaar verbonden doordat ze de functie van de kerk als bedehuis, eeuwenlang, hebben ondersteund.
- Samenhang door herkomst: elementen die verbonden zijn door een van de vorige kenmerken, maar die niet meer op de oorspronkelijke locatie aanwezig zijn.